Schmallenberg Virüs Enfeksiyonu
Schmallenberg virüsü 2011 yılı Kasım ayında Almanya ve Hollanda’da sığırlarda tespit edilmiştir. Klinik septom olarak hayvanlarda ateş, süt veriminde azalma ve ishal görülmüştür. Bu raporu takiben bir çok Avrupa Birliği ülkesinde epidemiyolojik, immunolojik ve virolojik olarak çalışmalar başlatılmıştır. Metgenomik analizler sonucu ve enfekte hayvanların kan örneklerinde virüsün izolasyon sonucu Schmallenberg Virüs’u tespit edilmiştir. Virüs Bunyaviridae ailesinin, Orthobunya virüs genusununda yer almaktadır.
Epidemiyoloji ve Bulaşma
RT-PCR ve serolojik çalışmalar sonucu virüs ve virüse karşı oluşan antikorlar sığır, koyun, keçi, kırmızı geyik, roe geyiği ve alpaca gibi hayvanlarda tespit edilmiştir. Epidemiyolojik, virolojik ve serolojjik araştırmalar enfeksiyonun zoonotik olmadığını göstermektedir.
Bulaşma çeşitli Culicoides türleri ile hem vektörel olarak hem de plasenta yolu ile vertikal olarak bildirilmektedir. Hayvandan hayvana direk bulaşma ise görülmemektedir.
Klinik Bulgular
Klinik semptomlar genelde Akabane-Virüs enfeksiyonuna benzerlik göstermektedir. Bu semptomlar türlere göre çeşitlilik göstermektedir;
Vektörlerin (sivrisineklerin) aktif olduğu dönemlerde sığırlarda hafif seyirli akut enfeksiyon görülmektedir. Sığırlarda iştahsızlık, ateş (˃40°C), kondisyon düşüklüğü, süt veriminde azalma, ishal ve sürü bazında 2-3 hafta içerisinde iyileşme görülmektedir. Virüsten etkilenen ruminantlarda konjenital anomaliler de görülebilmektedir. Virüs gebe haynalarda fötusta enfeksiyona neden olursa, büyük ölçüde anomalilere, erken doğumlara ve abortlara neden olmaktadır (Resim-1). Anomalilerin oranı ve çeştliliği gebeliğin dönemine göre değişmektedir.
Akut enfeksiyonlarda klinik belirtiler spesifik değildir. Anomali gösteren kuzu, oğlak ve buzağılarda, Mavidil, Pestiviruslar ve diğer bünyavirüsler ayırıcı teşhis amacıyla göz önünde bulundurulmalıdır.
Resim-1: Arthrogryposis görülen atık ve erken doğum buzağlarda Schmallenberg virüsü pozitif (Garigliany ve ark. 2012) ve (http://www.google.com.tr/imgres?imgurl=http://4.bp.blogspot.com/)
Laboratuvar Tanısı
Schmallenberg enfeksiyonu şüphesi ile göderilen örnekler soğuk zincir altında Sekans Hayvan Sağlığı Laboratuvarına gönderilmelidir.
Canlı hayvanlarda akut enfeksiyonun tespiti için:
Atık ve anomalili buzağı, kuzu ve oğlaklarda ise:
Beyin doku örnekleri
Amniotik sıvı ve canlı yenidoğanlarda amniotik sıvı, plasenta ve dışkı teşhis için uygun marazi madde olarak soğuk zincirde laboratuara gönderilmelidir.
Ayrıca, atık veya anomalili buzağı, kuzu ve oğlaklarda perikardial sıvı ve kan serumu örneklerinde de serolojik olarak antikor tespiti yapılmaktadır.
Schmallenberg Virüs Enfeksiyonunun Durumu, Korunma ve Kontrolu
Bu enfeksiyon bir çok Avrup Birliği ülkesinde özellikle Almanya, Hollanda, Belçika, Fransa ve İngiltere’de 2011-2012 yıllarında tanımlanmıştır. Türkiye’de ise 2013 yılında bir ilk olarak virüs sığır ve koyunlarda tespit edilmiştir. Türkiye’deki serolojik çalışmalarda Schmallenberg virüsünün seroprevalansı sığırlarda %39.8, koyunlarda %1.6 ve keçilerde %2.8 olarak bildirilmiştir. Dolayısıyla, enfeksiyonun varlığı ülkemizde büyükbaş ve küçükbaş hayvanlarda bilnmektedir. Enfeksiyonun henüz ruhsatlanmış bir spesifik tedavisi ve aşısı bulunmamaktadır. Vektörlerle mücadele esas olup; bulaşmayı önlemek veya en aza indirmek hedeflenmektedir.
Kaynaklar
OIE, 2012, Technical Factsheet, Schmallenberg Virus.
Azkur AK., Albayrak H., Risvanli A., pestil Z, Ozan E., Yilmaz O., Tonbak S., Cavunt a., Kadi H., Macun HC., Acar D., Özenç E., Alparslan s., Bulut H., 2013, ”Antibodies to Schmallenberg virus in domestic livestock in Turkey”.
Huseyin Yilmaz, Bernd Hoffmann, Nuri Turan, Utku Y. Cizmecigil, Juergen A. Richt and Wim H.M. Van der Poel. 2014, “Detection and Partial Sequencing of Schmallenberg Virus in Cattle and Sheep in Turkey”.
Bernd Hoffmann, Matthias Scheuch, Dirk Höper, Ralf Jungblut, Mark Holsteg, Horst Schirrmeier, Michael Eschbaumer, Katja V. Goller, Kerstin Wernike, Melina Fischer, Angele Breithaupt, Thomas C. Mettenleiter and Martin Beer, 2011, “Novel Orthobunyavirus in Cattle, Europe, 2011”.